Bo‘stonliq tumani yurtimizning eng so‘lim go‘shalaridan biri bo‘lgani sababli mahalliy va xorijiy dam oluvchilar oqimi to‘xtamaydi.

Yozning jazirama va qishning oppoq qorli kunlarida bu yerdagi Sijjak, Tovoqsoy va boshqa tabiati go‘zal qishloqlarida dam olishni hamma birdek xohlaydi.

Albatta, sayyohlar oqimining ko‘pligi bu tumanning ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatiga va aholining turmush farovonligiga ijobiy ta’sirini ko‘rsatib kelmoqda.

Biroq, tumandagi aksariyat fuqarolar “dacha”larni va boshqa aholiga xizmat ko‘rsatish vositalarini ijaraga berishdan katta miqdorda daromad olsa-da soliq to‘lovchi sifatida ro‘yxatdan o‘tmasdan soliqlarni to‘lashdan bo‘yin tovlash hollari uchrayotgan ekan.

Xususan, ishchi guruhning o‘tgan yili mazkur tumanda o‘tkazgan o‘rganishlarida dala hovli va uy-joylarni ijaraga berib daromad olayotgan fuqarolar belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tganlarga nisbatan 6 olti barobar ko‘pligi ma’lum bo‘ldi.

Ana shunday salbiy holatlarni bartaraf etish maqsadida Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 20-fevraldagi qaroriga ko‘ra, Bo‘stonliq tumanida 2020-yil 1-maydan 2021-yil 1-maygacha alohida tartib sinovdan o‘tkaziladi.

Bunda suv transporti, suv mototsikllari, qorda yuradigan texnika vositalari, kvadratsikllar, paraplan va deltaplanlar, shuningdek, supa, so‘ri va shunga o‘xshash dam olish joylari jismoniy shaxslarning daromad manbai hisoblanadi va soliqqa tortiladi.

Bunday tajribadan maqsad nima?

Soliq miqdorining oshishi, dam olishga boruvchilar cho‘ntagiga zarar keltirmaydimi? Bu va yana bir qator savollarga Davlat soliq qo‘mitasining bosh inspektori Navro‘z Gʻaniyev javob berdi.

 – Ushbu yangiliklar davr talabi, – deydi N.Gʻaniyev. – Tajribadan maqsad soliq to‘lovchilarni o‘z majburiyatlarini vaqtida, to‘liq va to‘g‘ri bajarilishini ta’minlashdir. Yaqin kunlarda Bo‘stonliq tumanining Gʻazalkent shahri, Do‘stlik, Sijjak va Novobod mahalla fuqarolar yig‘ini hududlarida 4 ta soliq tayanch punkti tashkil etiladi. Ularda faoliyat yuritadigan xodimlar ushbu qarorda ko‘rsatilgan va soliqqa tortiladigan ko‘char va ko‘chmas mulk ob’yektlarini hisobga oladi.

Misol uchun, suv transportini ijaraga berish xizmatlarini ko‘rsatish uchun 50 ming qat’iy belgilangan soliq to‘lanadi. Bu mavsumda 150 ming so‘m degani. O‘rganish natijalarida bitta skuterning o‘rtacha kunlik tushumi 800 ming so‘m, bir oylik soliqdan 16 barobar ko‘p, o‘z navbatida bir oyda 24 million so‘m va mavsumda 72 million so‘m bo‘lishi aniqlandi.

Tajriba davrida jismoniy shaxslar dam olish uylari, yashash uchun mo‘ljallangan turar joylar va boshqa ayrim mol-mulklarni maxsus guvohnoma asosida ijaraga beradi.

Mazkur guvohnoma soliq organlarining tayanch punktlari tomonidan mulk egasiga bepul beriladi. Ijaraga berish maxsus cheklar taqdim etish orqali amalga oshiriladi. Naqd pulni bank kassasiga topshirish esa ixtiyoriy hisoblanadi.

Guvohnomasiz ijaraga berish va ma’lumotlarni DSQning elektron platformasiga muddatida kiritmaslik – soliqlarni to‘lashdan bo‘yin tovlash, deb hisoblanadi.

Qayd etish kerakki, ayni vaqtda sayyohlarni qiziqtirish maqsadida hududda joylashgan dam olish maskanlari va texnikalar haqidagi aniq ma’lumotlar aks ettirilgan fotoillyustrasiyalar tayyorlanmoqda. Ular Bo‘stonliq tumanining “tashrif qog‘ozi” bo‘ladi.

Ayni vaqtda bu yangilik ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokama qilinmoqda.

Sayyora Shoyeva, Yoqub Meliboyev (video), O‘zA