Йирик солиқ тўловчилар қандай мезонларга асосан танланади

Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида" 2018 йил 26 июндаги ПҚ-3802-сон қарорини бажариш ва давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини янада такомиллаштириш мақсадида, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Давлат солиқ хизмати органлари фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида” 2019 йил 17 апрелдаги 320-сон қарори қабул қилинда ва ушбу қарорга асосан Йирик солиқ тўловчилар бўйича ҳудудлараро давлат солиқ инспекцияси тўғрисидаги Низом тасдиқланди.

Низомнинг 3-бандига асосан, Йирик солиқ тўловчилар бўйича инспекцияга жойлашган жойи ва амалга ошираётган фаолиятидан қатъий назар, йирик солиқ тўловчиларнинг солиқ маъмуриятчилигини амалга ошириш вазифаси юкланади.

Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2019 йил 12 июлда 3172-сон билан рўйхатга олинган қарорга асосан “Юридик шахсларни йирик солиқ тўловчилар тоифасига киритишнинг мезонларини белгилаш тўғрисида”ги Низомнинг 4-бандига кўра, қуйидагилар йирик солиқ тўловчилар тоифасига киритилади:

а) акциз солиғига тортиладиган товарларни ишлаб чиқарувчи корхоналар;

б) тижорат банклари ҳамда уларнинг филиаллари, товар-хом ашё, фонд ва валюта биржалари;

в) "Навоий КМК" ДК, "Олмалиқ КМК" АЖ ҳамда уларнинг таркибига кирувчи ташкилотлар;

г) маҳсулот тақсимотига оид битим бўйича ишларни бажаришда иштирок этаётган ташкилотлар;

д) ўтган календарь йил якуни бўйича маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларни сотишдан олинган соф тушуми 100,0 миллиард сўмдан юқори бўлган юридик шахслар.

Йирик солиқ тўловчилар тоифасини белгилашда, мазкур Низомнинг 4-банди"д" кичик бандида кўрсатиб ўтилган мезонлар, юридик шахсларнинг ўтган календарь йил якуни бўйича солиқ органларига тақдим этган солиқ ва молиявий ҳисоботларидаги кўрсаткичларига асосан аниқланади.

Йирик солиқ тўловчилар тоифасига киритилган юридик шахслар календарь йил якуни билан юқорида қайд этилган мезонларга жавоб бермаса, ушбу хўжалик юритувчи субъектлар навбатдаги 3 йил мобайнида йирик солиқ тўловчилар тоифасида қолади.

Мазкур Низом талаблари татбиқ этиладиган йирик солиқ тўловчилар рўйхати ҳар йили кейинги солиқ даври бошлангунга қадар бир ойдан кечикмай Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси томонидан тасдиқланади.

Йирик солиқ тўловчилар рўйхатига киритилган ёки рўйхатидан чиқарилган юридик шахслар Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси томонидан тегишли қарор қабул қилинган кундан эътиборан беш кун ичида ёзма равишда, шу жумладан солиқ тўловчининг шахсий кабинети орқали хабардор қилинади.

Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 22²-моддасига асосан, йирик солиқ тўловчилар бўйича мезонлар солиқ тўловчиларга солиқ солиш тартибини танлаш ёки ўзгартириш ҳуқуқини бермайди.

Йирик солиқ тўловчилар бўйича ҳудудлараро давлат солиқ инспекцияси, солиқ тўловчиларга қулайлик яратиш мақсадида, йирик солиқ тўловчиларга солиқ мажбуриятларини бажариш юзасидан юқори сифатли техник хизмати кўрсатади ва инсофли солиқ тўловчиларнинг ишончли ҳамкори ҳисобланади.   

Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2019 йил 12 июлдаги 178-сон буйруғига асосан, йирик солиқ тўловчилар рўйхати тасдиқланган васолиқ органларининг www.soliq.uz расмий сайтига жойлаштирилган.

Йирик солиқ тўловчилар
бўйича ҳудудлараро давлат солиқ
инспекцияси бошлиғи в.в.б М. Мирзаев