Mening holatimni tekshirish tizimi uchun korxona rahbari va taʼsischilarining ish faoliyati muhim hisoblanadi. Agar rahbar yoki taʼsischilar ushbu korxona yoki boshqa subyektlardagi faoliyati doirasida soliqlarni to‘lash bilan bog‘liq qonunbuzarlik holatlariga yo‘l qo‘ygan bo‘lsa, u holda korxona soliq xavfi yuqori soliq to‘lovchi sifatida baholanadi va bu QQS guvohnomasining berilmasligiga yoki mavjud guvohnomani vaqtincha to‘xtatib turilishiga sabab bo‘ladi. Bunda holatni ijobiy tomonga o‘zgartirish uchun qanday yo‘l tutish lozim?
Xavfni tahlil qilish tizimi rahbar yoki taʼsischilarning faqat ayni bir korxona faoliyati doirasida emas, ular rahbar yoki taʼsischi sifatida aloqador bo‘lgan barcha subyektlar bo‘yicha soliq hisobotlarini o‘z vaqtida taqdim etish va soliqlarni to‘lash holatlarini tahlil qiladi. Bugungi kunda barcha soliq to‘lovchilar to‘g‘risidagi maʼlumotlar DSQning yagona axborot tizimi tomonidan qayta ishlanadi.
Xavfni tahlil qilish tizimi korxona rahbarining (taʼsischisining) ish faoliyatini quyidagi mezonlarda aks ettirilgan uchta holatda baholaydi:
- Murojaat etuvchi soliq to‘lovchining rahbari bir vaqtning o‘zida boshqa soliq to‘lovchida (yuridik shaxsda) rahbar bo‘lib, ushbu soliq to‘lovchida soliq qarzi mavjudligi yoxud soliq hisobotlari taqdim etilmaganligi;
- Muqaddam bankrot deb eʼlon qilingan tashkilotda rahbar yoki taʼsischi (ishtirokchi) bo‘lgan va muqaddam soliq to‘lashdan qasddan bo‘yin tovlaganlik uchun rahbar yoki taʼsischi (ishtirokchi) sifatida javobgarlikka tortilgan shaxs tomonidan rahbarlik yoki taʼsischilik (ishtirokchilik) amalga oshirilganligi;
- Yuqori darajadagi tavakkalchilik toifasiga mansub bo‘lgan va soliq to‘lashdan qasddan bo‘yin tovlaganlik uchun javobgarlikka tortilgan rahbar yoki taʼsischi (ishtirokchi) shaxs tomonidan rahbarlik yoki taʼsischilik (ishtirokchilik) amalga oshirilganligi.
Quyidagilar bajarilganda, holat ijobiy tomonga o‘zgaradi:
- Ko‘rsatilgan mezonlarni inobatga olgan holda, rahbar nomzodi va taʼsischilar tarkibi qayta ko‘rib chiqilganda. Bunda yangi rahbar o‘z vaqtida soliq hisobotlarining topshirilishi va soliqlar to‘lanishini taʼminlashi kerak;
- Amaldagi rahbar va taʼsischilar o‘zlari rahbar yoki taʼsischi sifatida aloqador bo‘lgan boshqa tashkilotlarda ham hisobotlarni o‘z vaqtida taqdim etish va soliqlarni to‘lash masalalarini tartibga solishlari, xususan, mavjud soliq qarzlarini to‘lashlari kerak;
- Amaldagi rahbar va taʼsischilar o‘zlari rahbar yoki taʼsischi sifatida ishtirok etayotgan barcha korxonalarni soliq xavfi yuqori korxonalar ro‘yxatida bo‘lmasliklarini taʼminlash choralarini ko‘rishlari kerak.
Vazirlar mahkamasining 595-son qarori ga muvofiq ushbu me'yorlar 2021-yil 22-dekabrdan rasman amaliyotga joriy etiladi.