O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Soliq qo‘mitasi

Муддат, имтиёз ва тўлов тартиби

06/04/2021

Барчаси жисмоний шахслар учун ер ва мол-мулк солиғи ҳақида

Солиқлар бу – давлат бюджетининг асосидир. Солиқлар мамлакат ривожи ва тараққиётини таъминлайди. Шу ўринда таъкидлаш лозим, солиқ тўловчилар фақат юридик шахслардан иборат эмас. Жисмоний шахслар ҳам бюджетга муносиб ҳисса қўшади.

Аҳолининг аксарияти – инсофли фуқаролар солиқларни ўз вақтида тўлайди. Солиқ мажбуриятлари Конституцияда ҳам белгиланган: «Фуқаролар қонун билан белгиланган солиқлар ва маҳаллий йиғимларни тўлашга мажбурдирлар.» Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 51-моддаси. Дарҳақиқат, жисмоний шахслар ҳар йили ушбу икки солиқни тенг улушларда 15 апрель ва 15 октябрга қадар тўлашлари лозим (Солиқ кодекси 423-модда).

Агар сизда қарздорлик бўлса, катта эҳтимол билан солиқ органларидан тўлов тўғрисида хабарнома олгансиз. Унда ушбу икки солиқ тури бўйича батафсил маълумотлар кўрсатилган.

Масалан, мол-мулкнинг кадастр қиймати, майдони, солиқ ставкаси ва суммасини билиб олиш мумкин. Ўтган (2020) йили тўланган суммалар ҳам кўрсатилган. Худди шундай, ер солиғи бўйича умумий майдон, солиқ ставкаси ва ҳисобланган солиқ суммаси кўрсатилган.

Тўлов хабарнома намунаси

Сиз тўлов хабарномаси билан батафсил танишганингиздан сўнг унда кўрсатилган солиқларни тўлаб давлат олдидаги мажбуриятингизни бажаришингиз лозим.

Масофавий усул 1

Масофавий хизматларни афзал кўрувчилар учун Давлат солиқ хизмати органлари Солиқ органларининг электрон давлат хизматлари порталидаги «Солиқ тўловчининг шахсий кабинети»дан фойдаланишни таклиф қилади https://my.soliq.uz/main/.

«Жисмоний шахсларнинг солиқларини тўлаш» бўлимида қуйидагилар кўрсатилган:

СТИР/объект коди, солиқ тури, охирги тўлов, солиқ қарздорлиги/ортиқча тўлов, жорий йил учун ҳисобланган сумма, жами тўланиши лозим бўлган сумма.

Бу ерда тўлов турини танлаш ва солиқни тўлаш мумкин.

Масофавий усул 2

SOLIQ, Payme, Click ёки Upay мобил иловаларида ҳам ер ва мол-мулк солиқларини тўлаш имконияти мавжуд. Сиз фақат СТИРингизни киритишингиз керак.

Эслатиб ўтамиз! Жисмоний шахслар ҳисобланган солиқ суммасининг камида тенг ярмини 15 апрелгача тўлашлари лозим.

Солиқларни тўлаш муддати бузилган ёки тўланмаган тақдирда кечиктирилган ҳар бир кун учун тўланиши лозим бўлган сумманинг 0,046 фоизи миқдорида пеня ҳисобланиши назарда тутилган («Пенянинг фоиз ставкаси Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг шу даврда амалда бўлган қайта молиялаш ставкасининг уч юздан бирига тенг этиб қабул қилинади» Солиқ кодекси 110-модда).

Диққат қилинг! Солиқ кодексида мол-мулк ва ер солиғи бўйича имтиёзларга эга бўлган фуқароларнинг тоифалари белгиланган.

Мол-мулк солиғи тўлашдан озод этилганлар	Ер солиғи тўлашдан озод этилганлар
Мулкнинг 60м2 қисми: – пенсионерларнинг – ўн нафар ва ундан ортиқ болалари бор ота-оналаридан бирининг. – I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларнинг (солиқ имтиёзлари солиқ имтиёзини олишга бўлган ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатлар асосида) Агар мулкдорнинг мулки 100 м2 бўлса, шундан 60м2 қисми учун тўланмайди	– «Ўзбекистон Қаҳрамони», Совет Иттифоқи Қаҳрамони, Меҳнат Қаҳрамони унвонларига сазовор бўлган, учала даражадаги Шуҳрат ордени билан тақдирланган фуқаролар. («Ўзбекистон Қаҳрамони» унвони берилганлиги тўғрисидаги гувоҳнома, Совет Иттифоқи Қаҳрамони ва Меҳнат Қаҳрамони дафтарчалари, орден дафтарчаси ёки мудофаа ишлари бўлимининг маълумотномаси асосида)
– «Ўзбекистон Қаҳрамони», Совет Иттифоқи Қаҳрамони, Меҳнат Қаҳрамони унвонларига сазовор бўлган, учала даражадаги Шуҳрат ордени билан тақдирланган фуқаролар. («Ўзбекистон Қаҳрамони» унвони берилганлиги тўғрисидаги гувоҳнома, Совет Иттифоқи Қаҳрамони ва Меҳнат Қаҳрамони дафтарчалари, орден дафтарчаси ёки мудофаа ишлари бўлимининг маълумотномаси асосида)	– уруш ногиронлари ва қатнашчилари, шунингдек уларга тенглаштирилган шахслар. (тегишли гувоҳнома ёки мудофаа ишлари бўлимининг ёхуд бошқа ваколатли органнинг маълумотномаси асосида)
– уруш ногиронлари ва қатнашчилари, шунингдек уларга тенглаштирилган шахслар. (тегишли гувоҳнома ёки мудофаа ишлари бўлимининг ёхуд бошқа ваколатли органнинг маълумотномаси асосида)	– I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахслар. (пенсия гувоҳномаси ёки тиббий-меҳнат эксперт комиссиясининг маълумотномаси асосида)
– собиқ СССРни, Ўзбекистон Республикасининг конституциявий тузумини ҳимоя қилиш ёки ҳарбий хизматнинг ёхуд ички ишлар органларидаги хизматнинг бошқа мажбуриятларини бажариш чоғида яраланганлиги, контузия бўлганлиги ёки майиб бўлганлиги оқибатида ёхуд фронтда бўлиш билан боғлиқ касаллик туфайли ҳалок бўлган ҳарбий хизматчиларнинг ҳамда ички ишлар органлари ходимларининг ота-оналари ва бева хотинлари (бева эрлари)га тегишли ҳужжат асосида. (солиқ имтиёзи фақат улар янги никоҳдан ўтмаган тақдирда).	Ёлғиз пенсионерлар. Ёлғиз ёки вояга етмаган болалари билан ёхуд ногирон боласи билан бирга алоҳида уйда яшовчи пенсионерлар ёлғиз пенсионерлар деб тушунилади. (Пенсия гувохномаси асосида)
– энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар – қайта тикланадиган энергия манбалари ўрнатилган ойдан эътиборан уч йил муддатга (энергия таъминоти ташкилотлари томонидан берилган маълумотнома асосида)	Боқувчисини йўқотган кўп болали оилалар. (Пенсия жамғармаси туман (шаҳар) бўлимининг маълумотномаси асосида)
	Чернобиль АЭСдаги авария оқибатларини тугатишда иштирок этганлик учун имтиёзлар оладиган фуқаролар (шу жумладан вақтинча юборилган ёки хизмат сафарига юборилган) фуқаролар. (тиббий-меҳнат эксперт комиссиясининг маълумотномаси, ногиронлиги бўлган шахснинг махсус гувоҳномаси асосида)
	– энергия ресурсларининг амалдаги тармоқларидан тўлиқ узиб қўйилган турар жойларда қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланувчи шахслар – қайта тикланадиган энергия манбалари ўрнатилган ойдан эътиборан уч йил муддатга. (энергия таъминоти ташкилотлари томонидан берилган маълумотнома асосида)

*Имтиёзлар, якка тартибдаги уй-жой қурилиши, деҳқон хўжалигини юритиш учун берилган ер участкаларига бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказишни амалга оширувчи органда рўйхатдан ўтказган жисмоний шахсларга берилади ва солиқ имтиёзлари солиқ тўловчининг танлови бўйича фақат битта ер участкасига берилади.

* Ушбу солиқ имтиёзларидан фойдаланиш ҳуқуқига эга бўлган шахслар солиқ идораларига солиқ имтиёзларини олиш ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларни мустақил равишда тақдим этади.

Саволлар туғилганда Давлат солиқ қўмитаси телеграм группасига мурожаат қилишингиз мумкин – https://t.me/joinchat/S_GGvORsqm-UVTxO

ДСҚ Матбуот хизмати