“Электрон ҳукумат” тизимида иштирок этиш

Ўзбекистоннинг “Электрон ҳукумат” тизими архитектурасида давлат солиқ хизмати органлари “Солиқ” ахборот тизимлари комплекси ва Давлат солиқ қўмитанинг soliq.uz расмий вебсати билан ифодаланган.

"Электрон ҳукумат" тизими архитектураси

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2013 йил 27 июндаги “Ўзбекистон Республикасининг Миллий ахборот-коммуникация тизимини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарори билан “Электрон ҳукумат” тизимида ахборот тизимлари ва маълумотлар базаларини яратиш бўйича лойиҳалар ва тадбирлар рўйхатига киритилган “Солиқ” ахборот тизимлари комплексини солиқ соҳасида электрон хизматларни тақдим этиш учун интеграция қилиш” лойиҳаси муваффақиятли амалга оширилган.

Бугунги кунда давлат солиқ хизмати органлари томонидан кўрсатилаётган электрон хизматларнинг сони 45 тага етказилди.

Шу билан бирга, солиқ тўловчининг шахсий кабинети орқали солиқларни тўлаш амалга оширилмоқда ҳамда қонунчиликда кўзда тутилган 12 турдаги электрон ҳужжатлар ва 27 турдаги ҳисоботлар юборилмоқда.

Давлат солиқ хизмати органлари билан тадбиркорлик субъектлари ва аҳолининг ўзаро ҳамкорлиги самарадорлигини янада ошириш, мақсадида солиқ тўловчининг шахсий кабинети ҳамда электрон хизматларидан фойдаланиш имкониятини берувчи расмий soliq.uz вебсайтининг янги талқини 2019 йил 1 сентябрдан бошлаб Давлат солиқ қўмитасининг қўмитасининг 2019 йил 15 августдаги 210-сонли буйруғига асосан жорий этилди.

Солиқ тўловчилар ўз солиқ мажбуриятларини ихтиёрий бажариши учун мақбул шарт-шароитлар яратиш мақсадида электрон хизматлар қуйидаги талабларга асосан ишлаб чиқилади:

·        Фойдаланувчиларнинг эҳтиёжларини инобатга олиш

·        Электрон хизматларни узлуксиз тақдим этиш

·        Фойдаланувчиларга тушунтиришлар бериш

·        Электрон хизматларни долзарблигини таъминлаш

·        Идоралараро ҳамкорликдан фойдаланиш

·        Хизмат кўрсатилишида техник кўмаклашиш ва маслаҳат бериш

·        Ягона идентификаторлардан фойдаланиш

·        Хизматларни фойдаланувчилар томонидан баҳолаш

·        Ахборот хавфсизлигини таъминлаш

·        Интерфейсни ягона услуб ва дизайнда яратиш

Интерактив хизматлардан келиб тушган электрон аризаларни ижро қилиш юзасидан доимий вертикал назорат Электрон ҳужжат айланиш тизими орқали олиб борилиши таъминланган.

Йил бошидан порталга жами 1,9 млн. та фойдаланувчилар томонидан 364,2 млн. маротаба мурожаатлар бўлган. Мурожаатлар сони ўтган йилга нисбатан 13,8 фоизга ошди.

Солиқ тўловчининг шахсий кабинети орқали тадбиркорлик субъектлар томонидан 38,6 трлн. сўм солиқлар онлайн режимида тўланди (ўтган йилга нисбатан 49,2 фоизга ўсган).

МУНИС, CLICK, PAYME, U-Pay каби электрон тўлов тизимлари ёрдамида 2019 йил давомида жисмоний шахслар томонидан жами 7,2 трлн.сўм солиқ тўланган (ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 19,4 фоизга ўсган).

Тадиркорлик субъектлари эса барча турдаги солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни тўлаш учун тўлов топшириқномаси шакллантириб, ҳисоб рақамларидан тўловни амалга оширишлари мумкин. Корхонанинг электрон тўлов топшириқномаси тижорат банкларга автоматик узатилади ва шу ондаёқ тўлов амалга оширилиб, солиқ тўловчининг шахсий карточкасида қайд этилади.

Агар ҳисоб-рақамда пул етарли бўлмаса, тўлов топшириқномаси 2-сонли картотекага жойлаштирилади ва бу ҳақда давлат солиқ хизмати органларига электрон хабарнома юборилади.

Бу хизматдан фойдаланиш натижасида солиқ тўловчилар солиқларни тўлаш учун банкка ўз вақтида тўлов топшириқномаларини қўймаганлиги учун корхоналарнинг мансабдор шахсларини маъмурий жавобгарликка тортишга сабаб бўладиган ҳолатлар олди олинади.

Давлат солиқ хизмати органлари томонидан 2019 йилда 11 турдаги янги электрон хизматлар жорий этилди.

Бу электрон хизматлар қаторида қуйидаги 6 та интерактив хизматлар жорий этилган:

1.     Жисмоний шахсларнинг ҳисоб маълумотларига ўзгартиришлар киритиш

2.     Шахсий кабинет орқали электрон ҳисобварақ-фактураларни расмийлаштириш

3.     Тадбиркорлик субъектларининг солиққа оид ҳуқуқбузарликлари тўғрисида хабарларни қабул қилиш

4.     Солиқ тўловчининг шахсий кабинетини активлаш

5.     Кўчмас мулк ижара шартномаларини ҳисобга қўйиш

6.     Солиқ тўловчилар билан электрон ёзишмаларни шахсий кабинет орқали амалга ошириш

Шу билан бирга, солиқ тўловчиларга тушунтиришлар ва солиқ соҳасига тегишли маълумотларни бериш юзасидан 5 та ахборот хизмат яратилган:

1.     Солиқ ва бошқа мажбурий тўловлардан қарздор бўлган солиқ тўловчилар тўғрисида маълумот тақдим этиш

2.     Мажбурий аудиторлик текширувидан ўтган, ўтиши шарт бўлган хўжалик юритувчи субъектлар тўғрисида маълумот тақдим этиш

3.     Банкрот деб эътироф этилиб тугатиш жараёни давом этилаетган ёки Давлат реестридан чиқарилган хўжалик юритувчи субъектлар тўғрисида маълумот тақдим этиш

4.     Қўшилган қиймат солиғини ҳисоблаш калькулятори

5.     Солиқ тўловчининг тақвими

Хозирги пайтда солиқ тўловчиларга реал вақт режимида кенг кўламли интерактив хизматлар кўрсатилишини ташкил этиш мақсадида 10 дан ортиқ янги лойиҳалар амалга оширилмоқда. Бу қаторда:

 

Онлайн маслаҳатчи: ҳаётдаги ҳолатлар юзасидан маслахат бериш (ягнги электрон хизмат)

Ўз фаолиятини мустақил текшириш (ягнги электрон хизмат)

Солиқ низоларни кўриб чиқиш (ягнги электрон хизмат)

Солиқ тўловчини унинг солиқ мажбуриятлари тўғрисида шахсий кабинет орқали хабардор қилиш (ягнги электрон хизмат)

Экстерриториал принципида хизмат кўрсатиш тизимини жорий этиш

Солиқ тўловчининг шахсий кабинетини янгилаш

ҚҚСнинг ортиқча суммасини қайтариш (ягнги электрон хизмат)

Жамоатчилик фикрини ўрганиш тизимини жорий этиш

ЯТТларнинг ёлланган ходимларни рўйхатдан ўтказиш (ягнги электрон хизмат) ва бошқалар.