Жавоб

Yuridik shaxs tashkil etmasdan yakka tartibdagi tadbirkorlar shugʻullanishi mumkin boʻlgan faoliyat turlari roʻyxati 2011-yil 7-yanvardagi PQM-6-sonli qaroriga ilovada keltirilgan. Yakka tartibdagi tadbirkor yillik aylanmasiga qarab soliqlarni toʻlaydi: • 100 mln soʻmgacha - qatʼiy belgilangan miqdorda yoki jami yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida soliq toʻlashni tanlash huquqiga ega; • 100 mln soʻmdan 1 mlrd soʻmgacha - aylanmadan 4 foiz stavkada soliq toʻlaydi. Bunda aylanmadan olinadigan soliqni hisoblab chiqarish va toʻlash tartibi Soliq kodeksining 66-bobida nazarda tutilgan; • 1 mlrd soʻmdan ortiq - qoʻshilgan qiymat soligʻi va yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻini toʻlashga oʻtadi. “Elektron tijorat toʻgʻrisida”gi Qonunning 3-moddasiga muvofiq, elektron tijorat - axborot tizimlaridan foydalangan holda tuziladigan shartnomaga muvofiq amalga oshiriladigan tovarlar (ishlar, xizmatlar) oldi-sottisidir. Vazirlar Mahkamasining 2016-yil 2-iyundagi 185-son qaroriga 1-ilova “Elektron tijoratni amalga oshirish qoidalari”ning 8-moddasiga koʻra, elektron tijorat subyektlari elektron tijorat ishtirokchisi (sotuvchi, xaridor) va axborot vositachisidir. Agar joriy hisobot (soliq) davri yakunlari boʻyicha koʻrsatilgan faoliyat turlaridan olingan daromadlar jami daromadning kamida 90 foizini tashkil etsa, tovarlar (ishlar, xizmatlar) elektron savdosini amalga oshiruvchi soliq toʻlovchilar: • aylanmadan 2 foiz stavkada soliq (Soliq kodeksining 467-moddasi) • foyda soligʻini 7,5 foiz stavkada toʻlaydilar (Soliq kodeksining 337-moddasi 8-bandi) Shunday qilib, agar yakka tartibdagi tadbirkor elektron tijoratni amalga oshirsa, shuningdek joriy hisobot (soliq) davri yakunlari boʻyicha koʻrsatilgan faoliyat turlaridan olingan daromadlar jami daromadning kamida 90 foizini tashkil etsa va daromadi: • 100 mln soʻmgacha boʻlsa - qatʼiy belgilangan miqdorda yoki jami yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida soliq toʻlaydi; • 100 mln soʻmdan 1 mlrd soʻmgacha boʻlsa - aylanmadan 2 foiz stavkada soliq toʻlaydi; • 1 mlrd soʻmdan ortiq boʻlsa - yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻini 7,5 foiz stavkada va qoʻshilgan qiymat soligʻini 12 foiz stavkada toʻlaydi.

Жавоб

2023-yildan boshlab aylanmadan olinadigan soliqni qatʼiy belgilangan soliq stavkasi boʻyicha toʻlaydigan tadbirkorlik subyektlari yillik moliyaviy hisobotlarni, aylanmadan olinadigan soliq hamda dividendlar tarzidagi davromadlariga taalluqli qismi boʻyicha soliq hisobotlarini soliq organlariga topshirish majburiyatidan ozod etilgan (10.09.2022-yildagi PQ-419 1-bandi), (SK 470 prim 1-m. 8-q.) Biroq, mazkur yengillik soliq toʻlovchilarni buxgalteriya hisobini yuritishdan, hisobvaraq-fakturalarni, qabul qilish-topshirish dalolatnomalari, tovar vaqtincha saqlash uchun rasmiylashtirilgan qabul qilish-topshirish yuk xatlari va boshqa shunga oʻxshash birlamchi hujjatlarini rasmiylashtirishdan ozod qilmaydi. (OʻRQ-279-1 30.08.1996) Shuningdek, mazkur subyektlarga nisbatan soliq qonunchiligida belgilangan tartibda soliq tekshiruvlari tayinlanishi hamda ushbu tekshiruvlar jarayonida soliq organlari korxonaning aktivlarini (asosiy vositalar, tovar-moddiy boyliklar va bosh.) haqiqatda mavjudligini aniqlash, ularni buxgalteriya hisobi maʼlumotlari bilan solishtirish maqsadida inventarizatsiyadan oʻtkazishi mumkin. (VMning 07.01.2021-yildagi 1-son qarori)

Жавоб

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 21-iyuldagi 302-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Davlat muassasalari toʻgʻrisida”gi nizomning 2-bandiga muvofiq davlat muassasasi boshqaruv, ijtimoiy-madaniy yoki boshqa notijorat tusdagi vazifalarni amalga oshirish uchun davlat organi yoki tashkiloti tomonidan tashkil etilgan hamda toʻliq yoxud qisman u tomonidan moliyalashtiriladigan yuridik shaxs hisoblanadi. Oʻzbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 41-moddasi beshinchi qismiga muvofiq, ilgari bildirilgan (belgilangan) har qanday daromad, shu jumladan har qanday turdagi qarz majburiyatlari boʻyicha diskont tarzida olingan daromad (uni rasmiylashtirish usulidan qatʻiy nazar), shu jumladan pul omonatlari boʻyicha olingan daromad foizlar deb eʻtirof etiladi. Soliq kodeksining 344-moddasi ikkinchi qismiga muvofiq, Oʻzbekiston Respublikasi rezidenti boʻlgan yuridik shaxs tomonidan notijorat va budjet tashkilotlariga mablagʻlarni depozitga joylashtirishidan toʻlanadigan foizlarga toʻlov manbaida Soliq kodeksining 337-moddasi birinchi qismi 12-bandida belgilangan miqdordagi soliq stavkasi boʻyicha soliq solinadi va bunday daromadlar oluvchilarning soliq bazasini aniqlashda chegirib tashlanadi. Yuqoridagilardan kelib chiqib, davlat muassasalariga depozitlarga joylashtirilgan mablagʻlardan foizlar toʻlanganda, yuridik shaxslarning foyda soligʻi toʻlov manbaida (bank tomonidan) ushlab qolinadi. Bunda mazkur foizlar davlat muassasasining foyda soligʻi boʻyicha soliq bazasini aniqlashda chegirib tashlanadi.

Жавоб

Axborot tizimida elektron TTY rasmiylashtirishda texnik nosozliklar yuzaga kelganda, tovar-transport yuk xati qog‘oz shaklida rasmiylashtiriladi. Bunda, texnik nosozliklar elektron TTY tizimi operatori tomonidan rasman tasdiqlangan bo‘lishi lozim. Axborot tizimidagi nosozliklar bartaraf etilgandan so‘ng 5 kalendar kuni ichida qog‘oz shaklida ko‘rsatilgan sana bilan TTY elektron shaklda axborot tizimiga kiritilishi shart.

Жавоб

OʻRQ-923-son Qonun (02.04.2024) bilan ayrim tadbirkorlarga soliq imtiyozlari berishni nazarda tutuvchi qoʻshimchalar kiritildi. Soliq kodeksiga kiritilgan oʻzgartirishga asosan “20 ming tadbirkor – 500 ming malakali mutaxassis” davlat dasturiga kiritilgan tadbirkorlarga tabaqalashgan miqdorlarda soliq imtiyozlari va preferensiyalar taqdim etish nazarda tutilmoqda. Xususan, Soliq kodeksining 482 va 483-moddalariga quyidagi qoʻshimchalar kiritilmoqda: 🔹01.01.2025-yilga qadar “20 ming tadbirkor – 500 ming malakali mutaxassis” dasturiga kiritilgan tadbirkorlarga mol-mulk va yer soliqlarini 50 %dan 100 %gacha kamaytirilgan stavkalarda toʻlash; 🔹barcha soliqlarni (QQS va soliq agentlari sifatida toʻlanadigan soliqlar bundan mustasno) va bojxona toʻlovlari boʻyicha taʼminotsiz va foizsiz 3 oydan 12 oygacha boʻlib-boʻlib toʻlash imkoniyati taqdim etilmoqda. 🔹Ushbu imtiyozlar “20 ming tadbirkor – 500 ming malakali mutaxassis” dasturiga kiritilgan tadbirkorlarga ular bir vaqtning oʻzida quyidagi shartlarga rioya etgan taqdirda beriladi: ▫️“Ijtimoiy himoya yagona reyestr”dagi fuqarolar ishga qabul qilinganda, ularga 1 yil davomida har oy 1 mln soʻmdan kam boʻlmagan ish haqi toʻlaganda; ▫️“Ijtimoiy himoya yagona reyestr”dagi fuqarolar ishchilar sonining kamida 20 foizini tashkil etganda. Ushbu imtiyoz va preferensiyalar Toshkent shahrida roʻyxatdan oʻtgan tadbirkorlarga nisbatan tatbiq etilmaydi. Hisob-kitoblarga koʻra mazkur imtiyozlar boʻyicha tadbirkorlik subyektlari ixtiyorida 135 mlrd soʻm mablagʻlar qolishi kutilmoqda. Izoh. Mazkur soliq imtiyozlari va preferensiyalari 01.07.2023-yildan etiboran yuzaga kelgan munosabatlarga nisbatan ham tatbiq etiladi.

Жавоб

1-apreldan QQS bo‘yicha ayrim imtiyozlar bekor qilinadi. MXIK o'zgarishsiz qoladi. Tizimdagi QQS imtiyozlari 1-aprelgacha amal qiladi. Shu kundan boshlab, ushbu tovarlar yoki xizmatlarning MXIKni tanlashda QQS stavkasi avtomatik ravishda qo'llaniladi.

Жавоб

Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishda yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar ushbu tovarlarni (xizmatlarni) sotib oluvchilarga hisobvaraq-fakturani taqdim etishi shart. Hisobvaraq-faktura elektron shaklda rasmiylashtiriladi. Realizatsiya qilinayotgan tovarlar (xizmatlar) qiymati o‘zgarganda sotuvchi sotib oluvchiga qo‘shimcha yoki tuzatilgan hisobvaraq-fakturani taqdim etishi lozim. Agar sotuvchi xaridorga kassa cheki bersa, elektron hisobvaraq-faktura (EHF) taqdim etilmaydi. 👉Soliq kodeksning 47-modda

Жавоб

Tovar-transport yuk xatlarini (TTY) elektron shaklda rasmiylashtirish, saqlash va hisobini yuritish tizimi majburiy tartibda joriy etiladi: 2024-yil 1-apreldan - yirik soliq toʻlovchilar uchun; 2024-yil 1-iyuldan - barcha xoʻjalik yurituvchi subyektlar uchun. Elektron TTYni rasmiylashtirish quyidagicha amalga oshiriladi: - yuk joʻnatuvchi elektron TTY ishtirokchilari, transport vositalari va tovarlar toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni shakllantirib, ERI bilan tasdiqlaydi; - elektron hujjat almashish operatori elektron TTYga ID va QR kodlarini biriktirib uni ishtirokchi subyektlarga joʻnatadi; - yukni yetkazib berishga maʼsul shaxs oʻziga tegishli maʼlumotlarni tekshiradi va yuklar qabul qilganligini “Face-ID” tizimi yordamida (mobil ilova orqali) tasdiqlaydi; - yukni qabul qiluvchi oʻziga tegishli maʼlumotlarni tekshirib, kelib tushgan elektron TTYUni yuk qabul qilish jarayonida ERI bilan tasdiqlaydi yoki sababini koʻrsatgan holda rad etadi.

Жавоб

Soliq toʻlovchilar ixtiyoriy tartibda AOSni qatʼiy belgilangan summada toʻlashni tanlashi mumkin. Ushbu stavkalar yiliga quyidagi miqdorlarda belgilandi: 🔹 jami daromadi 500 mln soʻmdan oshmagan soliq toʻlovchilar uchun – yiliga 25 mln soʻm; 🔹 jami daromadi 500 mln soʻmdan oshgan soliq toʻlovchilar uchun – yiliga 34 mln soʻm. Qatʼiy belgilangan miqdorda AOS toʻlovchilar ushbu soliq va dividendlar koʻrinishidagi daromadlar boʻyicha soliq hisobotlarini taqdim etish majburiyatidan ozod qilinadi. 👉Soliq kodeksi 470-prim 1-modda Aylanmadan olinadigan soliqni qat’iy belgilangan soliq stavkasi bo‘yicha to‘laydigan tadbirkorlik subyektlari yillik moliyaviy hisobotlarni soliq organlariga topshirish majburiyatidan ozod etiladi. 👉PQ-419-son, 10.11.2022-y.

Жавоб

Kameral soliq tekshiruvini oʻtkazish tartibi soddalashtirilishi munosabati bilan "Soliq tekshiruvlarini tashkil etish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risida"gi Nizomga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi. 👉VMQ-132 13.03.2024 Kameral soliq tekshiruvi jarayonida quyidagilar taqiqlandi: - soliq toʻlovchining hududiga kirish; - soliq toʻlovchining hududini va binolarini koʻzdan kechirish; - soliq toʻlovchidan hujjatlarni talab qilib olish va uni chaqirtirish; - soliq toʻlovchining hujjatlari va buyumlarini olib qoʻyish. ❗️QQSni qoplash (qaytarishda) oʻtkaziladigan kameral soliq tekshiruvi bundan mustasno.