Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Солиқ қўмитаси

Жавоб

Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 232-моддасига асосан солиқ органларининг сайёр солиқ текширувлари ва солиқ аудити натижалари бўйича қабул қилинган қарорлари устидан шикоят юқори турувчи солиқ органига қарорлари устидан шикоят қилинаётган солиқ органи орқали берилади. Қарорлари устидан шикоят қилинаётган солиқ органи бундай ариза келиб тушган кундан эътиборан уч кун ичида уни юқори турувчи солиқ органига барча материаллар билан бирга юбориши шарт. Солиқ органларининг сайёр солиқ текширувлари ва солиқ аудити натижалари бўйича қабул қилинган қарорлари устидан шикоят шахс ўз ҳуқуқлари бузилганлиги тўғрисида билган ёки билиши керак бўлган кундан эътиборан бир ой ичида берилиши мумкин. Ушбу муддат узрли сабабга кўра ўтказиб юборилган тақдирда, шикоят бераётган шахснинг илтимосномаси бўйича юқори турувчи солиқ органи томонидан ушбу муддат тикланиши мумкин.

Жавоб

Ўзбекистон Республикасининг “Солиқ маъмуриятчилиги такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида” 2022 йил 11 мартдаги ЎРҚ-758-сонли Қонунига асосан, Солиқ кодексининг 139-моддасининг саккизинчи қисми ўз кучини йўқотган.

Жавоб

Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 139-моддасида (учинчи қисм) сайёр солиқ текширувларини ўтказиш чоғида солиқ органлари профилактика тадбирларини ва хронометраж кузатувларини амалга оширишга, назорат-касса техникаси ва тўлов терминаллари қўлланилишини текширишга ва солиқ назоратининг бошқа тадбирларини ўтказишга ҳақли.

Жавоб

Солиқ кодексининг 138-моддасига асосан Солиқ тўловчи тегишли тузатишлар киритиш тўғрисидаги хабарнома олинган кундан эътиборан ўн кунлик муддатда аниқлаштирилган солиқ ҳисоботини ёки аниқланган тафовутларнинг асосномасини тақдим этиши шартлиги белгиланган. Бундай мажбуриятнинг бажарилмаганлиги солиқ органи томонидан солиқ тўловчида камерал солиқ текширувини тайинлаш учун асос бўлади.

Жавоб

Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 7 январдаги 1-сонли қарори билан тасдиқланган “Солиқ текширувларини ташкил этиш ва ўтказиш тартиби тўғрисида”ги Низомнинг 17-банди ўн биринчи хатбошисига асосан Сайёр солиқ текширувлари ёки солиқ аудитини ўтказишда солиқ тўловчилар қуйидаги ҳолларда солиқ органи мансабдор шахсларини солиқ текширувини ўтказиш учун ҳудудга ва жойларга қўймасликка ҳақли, агар: - сайёр солиқ текширувини ўтказиш тўғрисидаги буйруқ белгиланган тартибда расмийлаштирилмаган ва буйруқ нусхаси солиқ тўловчига берилмаган бўлса, солиқ тўловчи уни олишдан бош тортган ҳоллар бундан мустасно; - текширувчи мансабдор шахс текширувни тайинлаш тўғрисидаги буйруқда кўрсатилмаган, ўз хизмат гувоҳномасини кўрсатмаган бўлса; - солиқ текширувини ўтказишнинг буйруқда кўрсатилган муддатлари бошланмаган ёки ўтиб кетган бўлса. Юқоридагиларга асосан текширувчи мансабдор шахс ўз хизмат гувоҳномасини кўрсатмаган бўлса, солиқ органи мансабдор шахсларини солиқ текширувини ўтказиш учун ҳудудга ва жойларга қўймасликка ҳақлисиз.

Жавоб

Kameral soliq tekshiruvi quyidagi hollarda o‘tkaziladi: 🔹tahlika-tahlil dasturi ma’lumotlari asosida soliq qonunchiligi buzilishi sodir etilganligi xavfi mavjud bo‘lganda; 🔹soliq to‘lovchi taqdim etgan soliq hisobotida tafovutlar yoki xatolar aniqlanganda; 🔹soliq qonunchiligi talablarining buzilish holati haqida jismoniy yoki yuridik shaxsning murojaati soliq organiga tushganda; 🔹oldin taqdim etilgan soliq hisobotiga nisbatan soliq summasini kamaytiradigan yoki ko‘rilgan zarar summasini ko‘paytiradigan aniqlashtirilgan soliq hisoboti taqdim etilganda. Kameral soliq tekshiruvi soliq organi buyrug‘i asosida o‘tkaziladi. Tekshiruv da’vo muddati (5 yil) tugamagan soliq davrlariga nisbatan amalga oshirilishi mumkin. Kameral soliq tekshiruvining umumiy muddati 60 kundan oshishi mumkin emas. Tekshiruv davomida soliq organi soliq to‘lovchidan quyidagilarni talab qilib olishga haqli: 🔸hisobga olish hujjatlarini; 🔸taqdim etilgan soliq hisobotiga va hisobga olish hujjatlariga doir tushuntirishlarni; 🔸soliq hamda yig‘imlarni hisoblab chiqarish va to‘lash bilan bog‘liq boshqa axborotni. Kameral soliq tekshiruvi natijalari bo‘yicha xulosa tuziladi. Agar soliq hisobotidagi tafovutlar yoki xatolar aniqlansa, soliq organi 2 kun muddatda soliq to‘lovchiga aniqlangan tafovutlarni bartaraf etish to‘g‘risida talabnoma yuboradi. Soliq to‘lovchi ko‘rsatilgan xabarnomani olgan kundan e’tiboran o‘n kun muddatda aniqlashtirilgan soliq hisobotini yoki aniqlangan tafovutlarning asosnomasini taqdim etishi shart. Agar kameral soliq tekshiruvi o'tkazish chog'ida soliq to‘lovchi tomonidan soliqqa oid huquqbuzarlik sodir etilganligi aniqlansa, soliq qonunchiligi buzilganligi holatlarini qayd etuvchi dalolatnoma tuziladi. Soliqqa oid huquqbuzarlik to‘g‘risidagi dalolatnoma va kameral soliq tekshiruvining boshqa materiallari ko‘rib chiqilganidan keyin natijalari bo‘yicha qo‘shimcha soliqlar va penya hisoblash yoki ularni rad etishni nazarda tutuvchi qaror qabul qilinadi. Qaror, ikki kun ichida soliq to'lovchiga yuboriladi. Soliq organining kameral soliq tekshiruvi natijasida qabul qilingan qarori ustidan yuqori turuvchi soliq organiga yoki sudga shikoyat (https://t.me/soliqnews/8363) qilinishi mumkin. VMQ 1-son 2-ilova 07.01.2021-yil

Жавоб

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 22 сентабрдаги “Солиқ тўловчиларни ҳисобга олишни янада такомиллаштириш ва қўшилган қиймат солиғининг ўрнини қоплаш тартибини соддалаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 595-сон қарорига асосан 2022 йил 1 январдан бошлаб юридик шахслар томонидан кўчмас мулкни ижарага бериш (олиш) ёки текин фойдаланиш шартномаларини давлат солиқ хизмати органларида ҳисобга қўйилади. Бунда жисмоний ва юридик шахслар томонидан кўчмас мулкни ижарага бериш ёки текин фойдаланиш шартномаларини давлат солиқ хизмати органларининг электрон тизимларида ҳисобга қўйиш масофадан туриб фақат электрон шаклда амалга оширилади.

Жавоб

Солиқ кодексининг 378-моддаси 16-бандига асосан, солиқ толовчининг Ўзбекистон Республикасининг олий ўқув юртларида таълим олиш (ўзининг, йигирма олти ёшга тўлмаган фарзандларининг ёки эрининг (хотинининг) талим олиши) учун йўналтириладиган тўлов, солиқ солиниши лозим бўлган иш ҳақи ва бошқа даромадлари, солиқ солинмайдиган даромадлар деб белгиланган. Юқоридагилардан келиб чиқиб, корхонангиздаги олий ўқув юртларининг сиртқи бўлимларида таълим олаётган ишчи хизматчиларнинг контракт тўловлари, ўзларининг ва ота-оналарининг (йигирма олти ёшга тўлмаган фарзандлари учун) иш ҳақлари ҳисобидан тўлаб берилганда, ушбу тўловлар жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғига тортилмайди.

Жавоб

Солиқ кодексининг 483-моддаси 9-қисмига асосан 2021 йилнинг 10 октябридан 2022 йил 30 апрелга қадар бўлган даврда товуқ гўштини, музлатилган балиқни ва тирик паррандани, 2021 йил 10 октябрдан 2022 йил 31 декабрга қадар бўлган даврда эса гўштни (мол гўштини, қўй гўштини), тирик ҳайвонларни (молни ва қўйни) ҳамда уларни сўйишдан олинган маҳсулотларни, картошкани реализация қилиш бўйича айланма, шунингдек уларни Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириш қўшилган қиймат солиғидан озод қилинади.

Жавоб

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 27 январдаги ПҚ-104-сон қарорининг 2-банди а-кичик бандига асосан 2022 йил 1 апрелдан 2025 йил 1 январга қадар чакана савдо ва умумий овқатланиш, меҳмонхона (жойлаштириш) хизматлари, автотранспортда йўловчи ва юк ташиш, транспорт воситаларини таъмирлаш ва уларга техник хизмат кўрсатиш, компьютер хизматлари, маиший техникани таъмирлаш, агро ва ветеринария хизматларини кўрсатувчи ҳамда кўнгилочар масканларда хизматлар кўрсатувчи тадбиркорлик субъектлари учун ижтимоий солиқ ставкасини 1 фоиз этиб белгиланган. Юқоридаги қарор билан ижтимоий солиқ ставкасини 1 фоиз этиб белгилан фаолият турлари бўйича ҳудудлар белгиланмаган.